Nazwa
Filharmonia Białostocka
Adres
Podleśna 2
15-227 Białystok
Data powstania
1954
Opis
Orkiestra Symfoniczna w Białymstoku istnieje od 1954 roku. W roku 1974 uzyskała status Filharmonii, a dwa lata później przeniosła się do nowej siedziby z profesjonalną salą koncertową, co umożliwiło realizację szerokiego repertuaru - od wielkich dzieł symfonicznych i koncertów oratoryjno-kantatowych po recitale organowe, a także organizację licznych festiwali i konkursów.
Kolejnymi dyrektorami instytucji od momentu powstania Orkiestry Symfonicznej w Białymstoku byli:
Kazimierz Złocki (1954-1955)
Leon Hanek (1955-1958)
Jan Kulaszewicz (1958-1971)
Tadeusz Chachaj (1971-1989)
Mirosław Jacek Błaszczyk (1990-1996)
Marcin Nałęcz-Niesiołowski (1997- )
W tym czasie Filharmonia Białostocka gościła na swojej Estradzie światowej sławy dyrygentów i solistów, takich jak m.in.: Jan Krenz, Jerzy Katlewicz, Jerzy Maksymiuk, Antoni Wit, Jacek Kaspszyk, Wojciech Michniewski, Tadeusz Strugała, Tadeusz Wojciechowski, Konstanty Andrzej Kulka, Krzysztof Jakowicz, Józef Stompel, Regina Smendzianka, Lidia Grychtołówna, Krystian Zimerman, Wanda Wiłkomirska, Kaja Danczowska, Światosław Richter, Garrik Ohlsson, Shlomo Mintz, Piotr Paleczny, Nelson Goerner, Kevin Kenner i inni.
W stałym cyklu koncertów monograficznych gościły w Białostockiej Filharmonii światowe sławy kompozytorskie - Witold Lutosławski, Henryk Mikołaj Górecki, Jan Świder, Krzysztof Penderecki, Wojciech Kilar i Krzesimir Dębski.
Koncerty licznych dyrygentów, solistów i zespołów możliwe są dzięki trwającej od wielu lat współpracy Filharmonii z Instytutami Kultury Austrii, Francji, Węgier, Japonii i Korei. Filharmonicy Białostoccy od lat koncertują na tournees zagranicznych m.in. we Włoszech, Francji, Niemczech, Austrii. W czerwcu 1995 roku Orkiestra odbyła tournee koncertowe po Stanach Zjednoczonych występując m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku oraz Milwaukee (pod dyrekcją Mirosława Jacka Błaszczyka) Oprócz koncertów we własnej siedzibie Orkiestra Filharmonii Białostockiej jest także zapraszana do udziału w koncertach i festiwalach na terenie całego kraju.
Przez wiele lat Białystok był miejscem organizowania takich imprez jak Ogólnopolski Festiwali Muzyki i Poezji, Ogólnopolska Prezentacja Młodych Talentów, Międzynarodowy Konkurs Akordeonowy oraz Białostockie Spotkania Muzyczne . Aktualnie organizowane są : Międzynarodowy Konkurs Duetów Fortepianowych, Dni Oratoryjne Białegostoku oraz cykl koncertów kameralnych "Letnie Divertimento".
Szeroką realizację różnorodnego repertuaru oratoryjno-kantatowego wspomagają na stałe współpracujące z Filharmonią chóry białostockie: Białostocki Chór Kameralny "Cantica Cantamus", "Schola Cantorum Bialostociensis", Chór Uniwersytetu w Białymstoku i Chór Akademii Medycznej.
Od 1994 roku, Filharmonia Białostocka organizuje Ogólnopolski Przegląd Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego. Przegląd ten, będący jedynym tego typu w Polsce konkursem dla młodych dyrygentów wspomaga promocję młodych polskich dyrygentów w kraju oraz za granicą. Laureaci konkursu otrzymują jednocześnie kwalifikację do udziału w Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckiem im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach.
Orkiestra Filharmonii Białostockiej pod dyrekcją Marcina Nałęcz-Niesiołowskiego dokonała nagrań kilku płyt kompaktowych. Pierwsza płyta, nagrana w 1998 roku zyskała szerokie uznanie krytyki, czego wyrazem była nominacja do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego "Fryderyk '99". Wysoko oceniono także drugą płytę orkiestry, do której nagrania zaproszono znakomitego młodego skrzypka polskiego Jakuba Jakowicza. W setną rocznicę śmierci Giuseppe Verdiego orkiestra dokonała nagrania uwertur oraz arii tenorowych z najsłynniejszych oper kompozytora z udziałem wybitnego solisty Kałudiego Kałudowa (luty 2001). Także w 2001 roku Orkiestra Filharmonii Białostockiej wraz z Primadonną Teresą Żylis - Gara nagrała płytę z utworami kompozytorów francuskich.
Obok bogatej działalności koncertowej Filharmonia Białostocka intensywnie zajmuje się edukacją muzyczną na terenie całego regionu. Symfoniczne koncerty tematyczne oraz audycje muzyczne dla dzieci przedszkolnych, szkół podstawowych, a także gimnazjów i szkół średnich w mieście i województwie obejmują średnio około 900 audycji i koncertów rocznie. W roku 2000 Filharmonia wprowadziła nową formę pracy z młodzieżą poprzez organizowanie koncertów akademickich.
W ostatnich latach Filharmonia Białostocka dokonała wielu znaczących inwestycji. W styczniu 2002 roku po kapitalnej przebudowie oddano do użytku nową, gruntownie zmodernizowaną salę koncertową z szerokim przystosowaniem także do realizacji potrzeb nagraniowych, naukowych i konferencyjnych. Warty zaznaczenia jest także coraz szerszy udział i pomoc firm oraz osób prywatnych w finansowaniu działalności Filharmonii Białostockiej.
30 sierpnia 2005 roku Orkiestra Filharmonii Podlaskiej pod dyrekcją Marcina Nałęcz-Niesiołowskiego wystąpiła na uroczystym koncercie w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Koncert ten inaugurował europejskie obchody 25-tej rocznicy powstania „Solidarności”. Wraz z orkiestrą wystąpił znakomity, młody pianista Stanisław Drzewiecki. Wśród zaproszonych do audytorium Yehudi Menuhina gości byli m.in.: Ambasador RP w Brukseli – Iwo Byczewski, Przewodniczący Parlamentu Europejskiego – Joseph Borell oraz liczni parlamentarzyści.
Od 29 sierpnia 2005r. uchwałą Sejmiku Województwa Podlaskiego Filharmonia Białostocka zmieniła swoją nazwę na Opera i Filharmonia Podlaska - Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku. Natomiast 9 września 2005 roku podczas uroczystej inauguracji sezonu artystycznego 2005/2006 Minister Kultury Waldemar Dąbrowski wraz z Marszałkiem Województwa Podlaskiego Januszem Kazimierzem Krzyżewskim podpisali umowę o utworzeniu narodowej instytucji kultury – Opera i Filharmonia Podlaska. Na przełomie 2009/2010 roku planowane jest otwarcie nowego gmachu instytucji, pierwszej w pełni profesjonalnej sali operowo-scenicznej w całej wschodniej części Polski.
