Imię
Alicja
Nazwisko
Jarzębska
Miejsce urodzenia
Kraków
Tytuł akademicki
prof. dr hab.
Biografia
Urodzona w Krakowie, 25.04.1941. Studiowała muzykologię w l. 1959-64 w Uniwersytecie Jagiellońskim i teorię muzyki w l. 1960-65 w Państwowej Szkole Muzycznej w Krakowie (obecnie Akademia Muzyczna). 1964-65 pracowała jako adiustator w Polskim Wydawnictwie Muzycznym, a w latach 1965-71 jako asystent w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. Od 1971 pracuje w Katedrze Historii i Teorii Muzyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (obecnie Instytut Muzykologii) na stanowiskach st. asystenta (od 1971), adiunkta (1979), profesora nadzwyczajnego (2002). W 1979 obroniła pracę doktorską pt. Konstruktywizm sonorystyczny w baletach rosyjskich Igora Strawińskiego, w 1996 uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Idee relacji serialnych w muzyce XX wieku (Kraków 1995, Musica Iagellonica), w 2003 roku tytuł profesora nauk humanistycznych. W latach 2000-2002 pełniła funkcję zastępcy dyrektora, a w l. 2002-2008 była dyrektorem Instytutu Muzykologii.
Przebywała na stypendiach w Anglii (Oxford, Londyn), Stanach Zjednoczonych (Bufallo), we Włoszech (Rzym, Bolonia, Cremona), w Niemczech (Regensburg), Austrii (Salzburg).
Wygłaszała gościnne wykłady w uniwersytetach w Bufallo (The State University of New York), Rzymie (La Sapienza), Regensburgu (Institut für Musikwissenschaft, Universität Regensburg), Salzburgu (Institut für Musikwissenschaft, Universität Salzburg), Bratysławie (Uniwersytet A. Komenskiego), także w Instytucie Polskim w Moskwie. Prowadziła cykle wykładów w Katedrze Muzykologii w Poznaniu, w Akademii Muzycznej w Krakowie, Akademii Muzycznej w Warszawie, a także wykłady (w j. angielskim) o muzyce polskiej w School of Medicine in English (Jagiellonian University Medical College).
Jest członkiem Komitetu Nauk o Sztuce PAN oraz członkiem Komitetów Redakcyjnych "Studies in Penderecki", "Musicology Today", "Polskiego Rocznika Muzykologicznego". Od 2003 pełni funkcję członka Komisji Kwalifikacyjnej ZKP.
W centrum jej zainteresowań badawczych jest historia muzyki XX wieku, historia teorii muzyki, oraz muzykologia kognitywna. W książce Strawiński. Myśli i muzyka - nominowanej do nagrody im. J. Długosza i uhonorowanej nagrodą Ministra Edukacji Narodowej i Sportu - zaproponowała nową interpretację wypowiadanych przez Strawińskiego myśli o muzyce (dokonaną poprzez dialog z filozofią "nowej muzyki" oraz ideami artystycznymi XIX wieku), nową periodyzację twórczości tego kompozytora oraz nową metodę analizy dzieła muzycznego inspirowaną kognitywizmem. Wprowadziła termin "parton" na określenie podstawowej jednostki konstrukcyjnej; odwołując się do koncepcji inwariantu percepcyjnego wyróżniła trzy typy partonów: izodiastematyczne (o stabilnym schemacie wysokości dźwięków), izorytmiczne (o powtarzalnym schemacie wartości rytmicznych), oraz izotembrowe (o powtarzalnej relacji między środkami wykonawczymi ich artykulacją, zakresem wysokości wykorzystanych dźwięków, rodzajem ich jednorodnego ruchu i struktury interwałowej stabilnego współbrzmienia).
W syntetycznym ujęciu historii myśli o muzyce wyróżniła dwa podstawowe przejawy przekonania teoretyków, że muzyka jest przede wszystkim jednością dźwięków o różnej wysokości: koncepcję akcentującą, że jedność to wrażenie harmonii elementów podobnych i różnych oraz koncepcję redukującą zjawiska zmysłowo uchwytne do pojęcia jedności abstrakcyjnej. W książce "Z dziejów myśli o muzyce" przedyskutowała wybrane problemy teorii, estetyki i analizy muzycznej począwszy od teorii harmonii Rameau do dwudziestowiecznych koncepcji teoretycznych inspirowanych lingwistyką, semiotyką, fenomenologią i hermeneutyką.
Obecnie pracuje nad książką pt. Liczba i afekt w muzyce. Związki teorii muzyki z matematyką, psychologia i akustyką (grant KBN).
Dane: http://www.muzykologia.uj.edu.pl/pracownicy/Jarzebska_Alicja.htm
