Imię
Józef
Drugie imię
Roman
Nazwisko
Chociszewski
Miejsce urodzenia
Chełst pow. Czarnkowo
Miejsce śmierci
Gniezno
Biografia
Chociszewski Józef Roman (1837-1914), pisarz ludowy, publicysta, księgarz i wydawca. Pisał pod pseud.; Czeladnik, Figlarski, Gawędziarz Poznański, J. Ch., Majster od Przyjaciela, Majster od Przyjaciela Ludu, Piast, Tw., Tworzymir, Tworzymir z Wielkopolski.
Urodzony 28 II 1837 r. we wsi Chełst w powiecie czarnkowskim w rodzinie nauczyciela ludowego Jakuba i Marii z Dymków. Józef Roman przygotowanie elementarne otrzymał w domu, następnie w latach 1849-1859 kształcił się w gimnazjum w Trzemesznie. Naukę jednak przerwał, uzupełniał ją jako samouk. Po opuszczeniu gimnazjum rozpoczął pracę dziennikarską. W 1893 r. zamieszkał w Inowrocławiu. Jego działalność w Inowrocławiu to nie tylko redagowanie gazety. Pracował w licznych organizacjach inowrocławskich i kujawskich. Był organizatorem i inicjatorem wieczornic i uroczystości patriotycznych. Jego działalność polityczna była śledzona przez pruską policję. Urządzał przedstawienia teatralne i koncerty w Parku Miejskim (obecnie Teatr Miejski). Wyjeżdżając często z Inowrocławia nie zrywał kontaktów z Inowrocławiem i Kujawami. Jego zasług nie da się przecenić, był to człowiek, który za sprawy polskie przesiedział 6 lat w pruskich więzieniach, wydał 3 mlj. własnych książek, rozpowszechnił 2 mlj. książek polskich autorów i wydał kilkanaście tysięcy patriotycznych pocztówek. W Inowrocławiu wydal lub przygotował do druku 13 książek m. in. Wybór pieśni narodowych, w których znajdują się dumki, arie, marsze, krakowiaki, mazury, pieśni patriotyczne, wojenne, historyczne itd.
wyd. 2 pomnożone (1898) Monologi dialogi i łatwe utwory sceniczne, Zbiór opowieści, gawęd i opowiadań z dodatkiem komedyjki.
Ostatnie lata życia poświęcił na redagowanie
i wydawanie książek dla ludu, sztuk scenicznych, śpiewników i pocztówek patriotycznych.
Zmarł 11 XI 1914 r. w Gnieźnie i tam spoczywa.
zob. Janina Sikorska, Chociszewski Józef Roman, [w:] Inowrocławski Słownik Biograficzny, Edmund Mikołajczak [red.] z.IV, Inowrocław 2000, s. 14 – 17.
