Imię
Janusz
Nazwisko
Kujawski
Miejsce urodzenia
Bydgoszcz
Biografia
Kujawski Janusz - chórzysta
Artysta chóru, bas. Urodzony 26 maja 1938 r. w Bydgoszczy. Tutaj ukończył szkołę podstawową, uczył się w Gimnazjum Przemysłowo-Energetycznym, potem uczęszczał do Technikum Elektrycznego. Skończył także kursy kreślarskie Naczelnej Organizacji Technicznej. Pierwszą pracę zawodową rozpoczął na początku lat 60. w biurze kreślarskim „Mostostalu” – w kontroli technicznej. Jako młodzieniec śpiewał w parafialnym chórze przy parafii Świętej Trójcy, a gdy powstał chór przy organizacji Służba Polsce zapisał się do niego. Na zebraniu rekrutacyjnym w lutym 1956 r. do chóru operowego został do przyjęty, lecz debiutem scenicznym przyszłego chórzysty była dopiero druga premiera Studia, tj. operetka „Baron cygański J. Straussa (marzec 1957). Kiedy zaczął profesjonalnie interesować się śpiewem, potrzebne było uzyskanie w tym kierunku wykształcenia, do czego obligowała prof. Felicja Krysiewiczowa, kierownik artystyczny Studia, pierwsza nauczycielka śpiewu Kujawskiego. Kształcenie muzyczne kontynuował w Średniej Szkole Muzycznej w Toruniu oraz w Studium Muzycznym im. E. Młynarskiego przy Towarzystwie Muzycznym w Bydgoszczy. W czasie popisu szkolnego w 1961 r., podczas koncertu poświeconego S. Moniuszce, który odbył się w sali Filharmonii Pomorskiej, wystąpił w kantacie „Pani Twardowska” z udziałem chóru, solistów i orkiestry jako Pan Twardowski; w 1968 r. jako słuchacz IV kursu Studium Muzycznego zaśpiewał basową arię księcia Gremina z opery „Eugeniusz Oniegin” P. Czajkowskiego. Będąc uczniem F. Krysiewiczowej w klasie śpiewu solowego, wziął udział wraz z innymi solistami-śpiewakami: Piotrem Stępowskim, Barbarą Nitecką i Jadwigą Bigoszewską w konkursie wokalnym w Warszawie w latach 60., którego jurorami byli m. in. Bogdan Paprocki i Andrzej Hiolski. Zacięcie solistyczne, jakie na początku swojej pracy artystycznej – śpiewaczej przyszły artysta chóru operowego w Bydgoszczy posiadał (dzięki niewątpliwym walorom ładnego, nośnego głosu basowego), można było zauważyć już podczas jego licznych występów poza operą. J. Kujawski był członkiem męskiego kwartetu wokalnego przy Polskim Radiu w Bydgoszczy za czasów Pawła Billerta. Akompaniował zespołowi Stanisław Błażejak, przyszły czołowy muzyk-puzonista orkiestry opery i filharmonii w Bydgoszczy, a kwartet swingował m. in. takie przeboje jak „Mały miś”. Będąc jednym ze współzałożycieli Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Bydgoskiej, wraz z J. Szurką, J. Kujawski śpiewał z zespołem jako solista, zyskując duże brawa po wykonaniu takich przebojów jak np. „Missisipi, ty czarna rzeko”… Był zapraszany gościnnie jako solista do innych teatrów operowych, m. in. do Opery Bytomskiej, gdzie śpiewał Gremina, oraz Teatru Muzycznego w Gdyni, na scenie którego występował z Bernardem Ładyszem. Dyrektor gdyńskiego teatru chciała „kupić” młodego śpiewaka do swojego teatru; podobne oferty pracy otrzymał też z Teatru Wielkiego z Łodzi. Predyspozycje solistyczne młodego basa, zatrudnionego w chórze operowym, zaowocowały niezliczonymi epizodami scenicznymi w drugo- czy trzecioplanowych rolach w operach i operetkach na bydgoskiej scenie. Śpiewał partię Dziemby w „Halce” S. Moniuszki, Komisarza w „Madame Butterfly” G. Pucciniego, Vespone w operze kameralnej „Służąca Panią” G.P. Pergolesiego. Występował w „Lakmé” L. Delibesa, „Opowieściach Hoffmanna” J. Offenbacha i operze „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta jako arcykapłan słońca Sarastro, ponadto w operetce „Gasparone” K. Millöckera (1978) i „Ciekawskich niewiastach” E. Wolfa-Ferrariego (1962). W swojej 40-letniej praktyce w operze bydgoskiej realizował tzw. „nagłe zastępstwa” za niedysponowanych solistów. Kocha śpiew w chórze, cenił sobie pracę z chórami amatorskimi, np. z „Harmonią”. Gdy w latach 1967-1968 chór operowy wspólnie z filharmonicznym chórem „Arion” wykonał kantatę S. Prokofiewa „Aleksander Newski” oraz „Stabat Mater”A. Dworzaka, było to niezwykłe przeżycie dla artysty chóru J. Kujawskiego. Córka J. Kujawskiego, Tatiana, absolwentka Akademii Muzycznej im F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, śpiewa również w bydgoskim chórze Opery Nova. Będąc już na artystycznej emeryturze, J. Kujawski jest nadal podporą basów w tym zespole; ponadto, przyjacielem i pedagogiem młodych adeptów śpiewu chóralnego, których wprowadza w arkana wiedzy sceniczno-operowej.
wg Alicja Weber, Kujawski Janusz, [hasło w:] Bydgoski Leksykon Operowy, pod red. Z. Prussa, Bydgoszcz 2002.