Imię
Antoni
Nazwisko
Rybka
Miejsce urodzenia
Hamborn
Miejsce śmierci
Bydgoszcz
Biografia
Antoni Rybka (ur 18.05.1918 w Hamborn, zm 16.03.1999 w Bydgoszczy).
Pierwszą umowę o pracę Antoni Rybka otrzymał w wieku 21 lat, gdy 24 lutego 1939 r. Polski Biały Krzyż przydzielił mu chór żołnierski przy ul. Gdańskiej /za torem - teren 15 p. a.l./ Cieszył się z niej bardzo, gdyż od najmłodszych lat wykazywał ogromne zdolności muzyczne. W pamiątkach po nim zachowało się, starannie przechowywane, pismo angażujące go do tej pracy. Urodzony 18 maja 1918 r. w Hamborn, po zamieszkaniu w Bydgoszczy został uczniem Miejskiego Konserwatorium na Wydziale Muzyki Kościelnej. Uczył się gry na organach i skrzypcach oraz śpiewał w chórze prowadzonym przez Alfonsa Röslera, ucznia z kolei sławnego Abendrotha. Świadectwo ukończenia Konserwatorium otrzymał w 1939r. Po wojnie kształcił się dalej w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w klasie altówki, którą ukończył w 1955 r. Wcześniej jednak, bo w 1947 r., objął po Florianie Dąbrowskim funkcję dyrygenta chóru „Arion”. Ogromny entuzjazm i pasja do muzyki Antoniego Rybki stanowiły magnes przyciągający do chóru nowych śpiewaków. Te jego cechy w połączeniu z systematyczną pracą i dyscypliną wewnętrzną tworzyły niepowtarzalną atmosferę w zespole, a jednocześnie pozwalały osiągać coraz wyższy poziom artystyczny chóru. Ze wszystkich dyrygentów jacy pracowali z chórem „Arion”, Antoni Rybka prowadził ten zespół najdłużej. Jego zasługą były największe sukcesy zespołu. Podczas uroczystości okolicznościowych, na konkursach śpiewaczych i na koncertach dla publiczności „Arion” śpiewał z towarzyszeniem orkiestry oraz a cappella utwory kompozytorów polskich i zagranicznych. W roku 1976 Antoni Rybka zrezygnował z funkcji pierwszego dyrygenta chóru, ale na prośbę jego zarządu wrócił w 1984 r. i pracował ze swoimi ,,druhami” do czerwca 1986 r. Warto podkreślić fakt, iż od samego początku, to jest od 1924 r., "Arion” był chórem amatorskim. Zasługą Antoniego Rybki jest to, że doprowadził go do wyżyn artystycznego wykonawstwa. W rezultacie w 1952 r. nawiązana została współpraca z Pomorską Orkiestrą Symfoniczną, a patronat nad zespołem objęło Towarzystwo Muzyczne w Bydgoszczy. Rok później rozpoczęła się regularna współpraca z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Pomorskiej i od tego momentu przyjął nazwę „Chór Arion przy Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy”. Niezależnie od pracy z zespołem „Arion” Antoni Rybka współpracował z chórami operowymi. W momencie powołania w 1955 r. Studia Operowego otrzymał kierownictwo chóru bydgoskiej Opery. Jego praca z zespołem, staranne przygotowanie do każdego występu, do każdej premiery, zawsze była wysoko oceniana przez krytykę. Na pytanie od czego zależą dobre efekty pracy z chórem, odpowiadał: „(…) ludzie muszą mieć serce do śpiewania. Poza tym człowiek śpiewa, jeśli jest w dobrym nastroju. Nigdy natomiast nie będzie śpiewał, jeśli jest zdenerwowany. Pamiętam, jak moja matka, gdy była w dobrym humorze, chodziła po domu nucąc, a ojciec wtórował jej swym basem. Ale to było tak tylko wtedy, gdy byli w dobrym nastroju. Gdy tylko było nie tak jak trzeba, z tych czy innych przyczyn, nie było mowy o śpiewaniu. Podobnie jest w chórze. Nie można śpiewać na rozkaz”. Antoni Rybka łączył profesjonalizm z pokorą wobec sztuki. Być może dlatego był tak ceniony wśród chórzystów, realizatorów przedstawień, krytyków, kiedy dyrygował spektaklami m.in. „Strasznym Dworem” Stanisława Moniuszki czy „Lakme” Leo Delibesa. Za swoją pracę otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień. Wszystkim, którzy go znali i podziwiali pozostawił niezatarte wspomnienie artystyczne.
Zmarł 16 marca 1999 r. /R.L./
Kalendarz Bydgoski 2000 – Pożegnanie: str. 265-6.
Zobacz też:
Alicja Weber, Rybka Antoni, [hasło w:] Bydgoski Leksykon Operowy, Z. Pruss [red.], Bydgoszcz 2002.
