Imię
Józef
Nazwisko
Szurka
Miejsce urodzenia
Poznań
Biografia
Chórmistrz, dyrygent, animator życia muzycznego w Bydgoszczy. Współzałożyciel i pierwszy kierownik Zespołu Pieśni i Tańca "Ziemia Bydgoska" (do roku 1965).
Józef Szurka (1923-1997) urodził się w Poznaniu, 8 .08. 1923 r. w rodzinie rzemieślniczej (ojciec był krawcem). Przejawiając od dziecięcych lat zdolności artystyczne, trafił do szkoły muzycznej w rodzinnym mieście. W latach 1935-1939 uczył się gry na skrzypcach i fortepianie. Następnie, w okresie okupacji kształcił się muzycznie na tajnych kompletach u profesorów Władysława Drzewieckiego i Wiktora Buchwalda. Po wojnie pełniąc służbę wojskową, grał jednocześnie w orkiestrze w Stargardzie Szczecińskim. Potem zaliczył Szkołę Kapelmistrzów Wojskowych w Rembertowie. W roku1948 z żoną przeniósł się do Bydgoszczy. Dwa lata później objął funkcję kierownika artystycznego Zespołu Pieśni i Tańca Pomorskiego Okręgu Wojskowego. W roku 1952 utworzył i prowadził do 1957 r. Zespół Estradowy POW „Czarne Berety”.
Józef Szurka w 1958 r. był jednym z założycieli i organizatorów Agencji Imprez Artystycznych „Estrada Bydgoska”, pełniąc w niej funkcję kierownika artystycznego. Angażując artystów istniejącego wówczas Studium Operowego, był jednym z inicjatorów utworzenia zespołu „Bydgoska Komedia Muzyczna”, która zainaugurowała swoją działalność 2 .03. 1958 r., wystawiając operetkę „Nitouche” Herve’ego. Kierownikiem muzycznym spektaklu i dyrygentem był Józef Szurka. W wywiadzie udzielonym Alicji Weber (16.05.1994 r.) wspominał: „Daliśmy przeszło półtora tysiąca przedstawień operetkowych. Były to m.in. „Wiedeńska krew”, „Wesoła wdówka”, „Cnotliwa Zuzanna”, rewie operetkowe. Jeździliśmy po całej Polsce, graliśmy w miejscowościach, gdzie nigdy nie dotarła żadna opera czy teatr muzyczny.”
W latach 1963-1965 pełnił funkcję dyrektora i kierownika artystycznego nowo powołanego w Bydgoszczy Zespołu Pieśni i Tańca, którego członkami byli młodzi, utalentowani muzycznie ludzie. Dodatkowo, wraz z poznańskim kompozytorem, dyrygentem i swoim pedagogiem Wiktorem Buchwaldem (1905-1988), tworzył dla grupy liczne opracowania i aranżacje utworów ludowych. Spośród 27 opracowań Szurki w zbiorach zespołu zachowały się tylko 4 partytury.
Najbardziej jednak zaangażowany i emocjonalnie związany był Józef Szurka z chórami. Kierował chórem mieszanym „Harmonia” w Bydgoszczy, chórem mieszanym „Lutnia” w Toruniu, ale przede wszystkim sercem i duszą przynależał do chóru męskiego „Hasło” w Bydgoszczy. Był najdłużej, jak dotychczas, pracującym dyrygentem z tym zespołem odnoszącym największe sukcesy w historii „Hasła”, zarówno w kraju, jak i za granicą.
Komponował i aranżował utwory dla chóru. Pełnił wiele odpowiedzialnych funkcji zarówno we władzach Oddziału jak i Zarządu Głównego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr. Odznaczony wieloma krzyżami i medalami oraz najwyższymi odznakami Polskiego Związku Chórów i Orkiestr.
Zmarł w roku 1997.
zob. Kalendarz Bydgoski 2000 - /R.L./ Pożegnanie : str.267/8
Zdzisław Pruss, Szurka Józef, [hasło w:] Bydgoski Leksykon Operowy, pod red. Z. Prussa, Bydgoszcz 2002.
Agnieszka Ledzińska, Autorzy opracowań muzycznych dla Zespołu Pieśni i Tańca <<Ziemia Bydgoska>> w: Czasy – Muzyka – Twórcy na Pomorzu i Kujawach, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2014, ss. 489-498.
Uzupełniła: Monika Biesaga