Imię
Walerian
Nazwisko
Styś
Miejsce urodzenia
Husów
Miejsce śmierci
Inowrocław
Biografia
Styś Walerian - organista, dyrygent, kompozytor
Urodził się 1. XII 1885 we wsi Husów w ówczesnym powiecie łańcuckim jako syn organisty Jana i Katarzyny z domu Socha. Był przyrodnim bratem Wincentego (1903-1960), wybitnego ekonomisty, prof. Uniwersytetu im. Bolesława Bieruta i rektora Wyższej Szkoły Ekonomicznej we Wrocławiu. Ukończył szkolę ludową w Husowie. Już od 13 roku życia był organistą przy kościele w Gaci, a jako 17-letni młodzian zatrudniony został w tym samym charakterze u ojców karmelitów we Lwowie. Po kilku latach przeniósł się do Krakowa, gdzie ukończył Konserwatorium Muzyczne. Głośne były jego koncerty organowe w kościele Mariackim, podczas których wykonywał także własne utwory. W latach 1909-1911 pełnił funkcję korepetytora opery przy Teatrze Polskim w Poznaniu, następnie pracował jako organista i dyrygent chórów w Krakowie. Od 1920 dyrygował orkiestrą kinową, uczył też śpiewu w V Gimnazjum krakowskim. W 1924 przybył do Inowrocławia i objął kierownictwo chóru powstałego z inicjatywy księdza Stanisława Kubskiego przy kościele Serca Jezusowego. Chór ten przekształcił w Polskie Towarzystwo Śpiewacze "Dźwięk". Przez 3 lata (1924-1927) zatrudniony był też jako organista; utrata tej posady stała się dla niego początkiem kłopotów materialnych. Od 1926 prowadził również chór męski Towarzystwa Śpiewaczego "Echo", a od 1933 - orkiestrę zdrojową. Zajmował się komponowaniem utworów fortepianowych i wokalnych, zwłaszcza chóralnych. Na łamach "Dz. Kuj." pisywał artykuły i recenzje muzyczne. W 1933 przyznano mu odznaczenie honorowe Zjednoczonych Polskich Związków Muzycznych i Śpiewaczych w Warszawie. Zmarł 9. IV 1936 w Inowrocławiu (popełnił samobójstwo), pochowany został na cmentarzu przy ul. Libelta. Styś pozostawił sporo utworów, częściowo tylko wydanych drukiem, m.in. oratoria "Męka Pańska" i "Boże Narodzenie", liczne pieśni religijne. Kompozycje jego w większości cechują się niezbyt skomplikowaną fakturą.
źródła:
Błaszczyk, Dyrygenci polscy i obcy w Polsce działający w XIX i XX wieku, Kraków 1964, s. 289; Z Husowa po berła rektorskie. Wincenty Styś - człowiek, uczony, działacz społeczny, oprac. S. Urban, Warszawa 1986, s. 34-36; "Dz. Kuj." z 9 XI 1924, 24 V 1925, 6 VII 1926, 30 V 1933;"Piast" z 18 II 1934; AP Poznań, Prezydium Policji, sygn. 2298; USC Markowa, Ks. ur. 1885 nr 60; USC Inowrocław, Ks. zg. 1936 nr 184. wg. opr. Edmund Mikołajczak ISB, Inowrocław 1994, s.102
